Một trong những yếu tố thành công của phương pháp giáo dục Montessori là cách Tiếp Cận Gián Tiếp. Cụ thể là: Mọi đồ dùng được lựa chọn, trưng bày một cách khoa học và có mục đích trong môi trường. Trẻ em là người tự đưa ra lựa chọn, làm việc và cũng tự biết đánh giá công việc của mình. Bất kì món đồ nào đưa vào trường học, người giáo viên đều được hiểu rõ:
- Nó có phù hợp với thể chất và tinh thần của trẻ hay không: Đồ dùng cho trẻ phải phù hợp với kích thước bàn tay, chiều cao và sức mạnh cơ bắp với từng giai đoạn phát triển của trẻ; nếu quá khó trẻ sẽ nản mà quá dễ thì trẻ sẽ mau chán, tất cả phải vừa đủ – để biết thế nào là đủ thì người giáo viên cần hiểu trẻ, hiểu quá trình phát triển về tâm sinh lý của trẻ, hiểu về giới hạn các nguồn lực của mình.
- Nó có gây hứng thú cho trẻ một cách tự nhiên không: Một món đồ có sự đẹp đẽ ở sự tinh tế nhưng không lòe loẹt, để bé có thể tập trung làm việc lâu dài. Các màu nổi bật thường rất bắt mắt ở thời điểm đầu nhưng lại kích thích thị giác và bộ não quá nhiều, nhanh chóng gây đau đầu.
- Món đồ này hỗ trợ kĩ năng gì cho trẻ trong tương lai: Mọi đồ vật đều mang tính giáo dục, mang lại lợi ích cho trẻ. Nếu một món đồ không mang lại lợi ích cho trẻ nghĩa là ta đang lãng phí thời gian vàng của trẻ.
- Nó có được lựa chọn bởi nhiều trẻ hay không: Trải qua hơn 20 năm quan sát, làm việc, trải nghiệm với trẻ em ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, tiến sĩ Maria Montessori giữ lại và duy trì những học cụ mà được hầu hết các em nhỏ lựa chọn để làm việc. Chính trẻ em là người lựa chọn và sàng lọc, không phải do chủ quan của người lớn lựa chọn
- Tiến sĩ Maria Montessori đã dành vô số giờ để hoàn thiện các học cụ này thông qua thử nghiệm, quan sát và tính toán cẩn thận. Bà đã xem xét nhu cầu phát triển của trẻ em và đặc biệt tạo ra các học cụ để đáp ứng các nhu cầu đó. Sau đó, bà quan sát trẻ em làm việc với các học cụ này và hoàn thiện chúng đến mức hoàn hảo.
Ví dụ với Tháp hồng, không phải chỉ đơn thuần là một tòa tháp gồm các khối lập phương có kích thước tăng dần, mà còn là một công cụ được tính toán cẩn thận để giáo dục các giác quan và hệ thống vận động, để ngầm giới thiệu Hệ Thập Phân và khái niệm về Hình Khối. Mỗi khối dài hơn một centimet ở mọi phía so với khối trước đó, và có mười khối như vậy đi từ 1 cm đến 10 cm. Trẻ nhận ra kích thước tăng lên không chỉ về mặt Thị Giác mà còn cả về mặt Xúc Giác và Cảm Giác Trọng Lượng.
Tại sao tháp hồng có màu hồng, tại sao không phải là màu xanh dương hay màu xanh lá cây; hay nó chỉ đơn giản là màu sơn mà người thợ mộc có trong tay ngày hôm đó, nhưng khi đi sâu hơn tìm hiểu về các khía cạnh của học cụ, màu sắc trong học cụ Montessori không phải được chọn một cách ngẫu nhiên như vậy. Bà Maria Montessori đã thử rất nhiều màu khác nhau cho bộ tháp và nhận ra rằng màu hồng của bộ tháp là màu sắc được trẻ yêu thích nhất, lựa chọn nhiều nhất và làm việc hiệu quả nhất.
- Kiểm Soát Lỗi
Kiểm soát lỗi là một phần rất quan trọng trong các học cụ Montessori. Cụm từ này có nghĩa là, trong khi làm việc với học cụ, trẻ em có thể tự đánh giá công việc của mình đã hoàn thành một cách chính xác hay chưa, cần cải thiện ở chỗ nào. Trẻ không cần nhờ tới giáo viên để sửa chúng – việc hiệu chỉnh được tích hợp vào học cụ. Điều này giới hạn số lượng can thiệp hoặc xâm nhập cần thiết từ giáo viên. Tính năng độc đáo này của học cụ Montessori cho phép trẻ em học các kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề độc lập, và tăng sự tự tin và lòng tự trọng của mình.
(ST)
